05 maja 2016 08:13 | Aktualności

Odsłonięcie pamiątkowej tablicy przy Urzędzie Gminy w Skulsku

          Dnia 28.04.2016 roku Wójt Gminy Skulsk serdecznie powitał w sposób szczególny Panią Ambasador Izraela Annę Azari , Pana Andrzeja Derę -Sekretarza Stanu w Kancelarii Prezydenta RP ,Hilika Bara – V -ce Przewodniczącego Knessetu z rodziną przybyłych z kilku państw , Johny Danielsa – Prezesa fundacji From the Depts , panią Alicję Kobus – vce Przewodniczącą Związku Gmin Wyznaniowych Żydowskich .

Po przywitaniu gości została odczytana historia :

         Polska przez niemal 1000 lat była ziemią gościnną dla Żydów, usuwanych z wielu krajów europejskich. Mogli oni znaleźć nie tylko azyl i opiekę władzy królewskiej ,ale i warunki do praktykowania własnej religii ,rozwijania kultury ,nauki i obyczajów .Istotnym elementem pejzażu polskich miejscowości – obok katedr ,uniwersytetów i klasztorów – były synagogi ,szkoły ,sklepy i cmentarze żydowskie. Współistnienie Polaków i Żydów nie zawsze było łatwe , bywało naznaczone nieufnością , oskarżeniami i konfliktami., ale tworzyło niepowtarzalną kulturę i duchowy klimat tej części Europy. Pierwsi Żydzi osiedlili się w Skulsku pod koniec XVIII wieku . Zajmowali się drobnym handlem i rzemiosłem. Nominacja miejscowego rabina w połowie XIX wieku potwierdza istnienie niezależnej Gminy Żydowskiej. W czasie zagłady między wrześniem 1939 a połową 1940 roku Żydzi ze Skulska podlegali robotom przymusowym, konfiskacie mienia i innym rozporządzeniom nazistowskim. 17 – 18 lipca 1940 roku zlikwidowano gminę żydowską w Skulsku . Niektórzy zostali przetransportowani do Zagórowa, inni do wiejskich gett w Grodżcu i Rzgowie ,gdzie skoncentrowano Żydów z regionu. W marcu 1941 roku niektórzy Żydzi zostali przeniesieni do Izbicy Lubelskiej, Józefowa Lubelskiego i do Krasnegostawu w Generalnej Guberni, Wśród nich byli Żydzi ze Skulska. Ci, którzy pozostali w Zagórowie Grodżcu i Rzgowie zostali zamordowani w październiku 1941 r. w lasach koło Kazimierza Biskupiego. W pamięci mieszkańców Skulska wciąż są jego żydowscy sąsiedzi .

Kotowscy ,Rogozińscy, Horyn, Radziejewscy ,Hambine ,Sztachelbergowie, Bresler ,Nasielscy ,Arbuz ,Lesińscy , Rubin ,Czerniak ,Gotlibowic ,Lubranieccy ,Besterman, Kocent, Frenkiel, Łakomscy, Kupfenberg ,Kon ,Rybińscy ,Bigos, Biderka, Fue ,i ostatni skulski rabin Beatus.

          Tragiczne wydarzenia historii sprawiły ,że przestrzeń żydowska w Polsce niemal już nie istnieje. Ta wspólna pamięć niechaj będzie wezwaniem do troski o zapomniane ślady polsko – żydowskiej przeszłości. Znakiem pamięci niechaj będzie tablica , informacja o żyjącej tu wspólnocie żydowskiej. Będzie to także istotny gest wobec współczesnej społeczności żydowskiej.

          Po odczytaniu historii ,odczytano uchwały Rady Gminy w wersji angielskiej przez pana Andrzeja Kujawskiego. Potem nastąpiło odsłonięcie tablicy upamiętniającej rodzinę Kotowskich i innych żydowskich mieszkańców Skulska.( Hilik Bar i Jonny Daniels ). Dla zaproszonych gości wystąpili uczniowie z Gimnazjum w Skulsku,i orkiestra dęta działająca przy Gminnym Ośrodku Kultury w Skulsku z siedzibą w Mielnicy Dużej. 

 http://wiadomosci.onet.pl/poznan/wielkopolskie-uczczono-pamiec-skulskich-zydow/9j8gbg

http://www.tvp.info/25101089/najciekawsze-materialy/powrot-do-korzeni/

http://www.prezydent.pl/kancelaria/aktywnosc-ministrow/art,308,minister-andrzej-dera-na-uroczystosci-odsloniecia-kamienia-upamietniajacego-zydow-w-skulsku.html

http://www.tvp.info/25101089/najciekawsze-materialy/powrot-do-korzeni/